Hệ số lương cơ bản là gì? Hệ số lương cơ bản cập nhật mới nhất

Hệ số lương cơ bản là gì là câu hỏi mà nhiều công chức, viên chức và người lao động quan tâm khi tìm hiểu về chính sách tiền lương và cơ cấu tiền lương. Hệ số lương cơ bản là con số dùng để nhân với mức lương cơ sở nhằm xác định lương cơ bản theo hệ số, là nền tảng tính lương thực nhận, phụ cấp và thu nhập thực tế. Trong năm 2025, hệ số lương cơ bản có những thay đổi quan trọng mà người lao động cần nắm rõ.

Mời quý độc giả cùng theo dõi những chia sẻ của Sabay để cập nhật thêm các tin tức hữu ích về hệ số lương cơ bản!

Hệ số lương cơ bản là gì?

Hệ số lương cơ bản là con số được dùng để xác định lương cơ bản theo hệ số của mỗi công chức, viên chức và người lao động trong các cơ quan nhà nước hoặc doanh nghiệp áp dụng hệ thống thang bảng lương. Nó phản ánh trình độ, ngạch lương/bậc lương, vị trí công tác và trách nhiệm của người lao động. Hiểu rõ hệ số lương cơ bản là gì giúp nhân viên, quản lý và bộ phận nhân sự tính toán chính xác lương thực nhận, thu nhập thực tế và các quyền lợi liên quan đến chính sách tiền lương.

Hệ số lương cơ bản được sử dụng để phân loại:

• Ngạch lương/Bậc lương: Phân loại theo trình độ chuyên môn, thâm niên và chức vụ.
• Cơ cấu tiền lương: Bao gồm lương cơ bản và hệ số, lương thực nhận, phụ cấp, các khoản bổ sung.
• Hệ thống thang bảng lương: Đảm bảo minh bạch, công bằng và chuẩn hóa trong tổ chức.

>>> Xem thêm: Thuế vãng lai là gì? Hướng dẫn kê khai thuế GTGT vãng lai ngoại tỉnh

Ý nghĩa hệ số lương trong tính toán thu nhập

Hệ số lương cơ bản là thành phần quan trọng trong cơ cấu tiền lương của công chức, viên chức và người lao động. Hiểu rõ hệ số lương cơ bản là gì giúp tính toán lương cơ bản theo hệ số, xác định thu nhập thực tế và các quyền lợi liên quan như phụ cấp, các khoản bổ sung và khoản giảm trừ.

Hệ số lương không chỉ xác định lương cơ bản, mà còn ảnh hưởng đến:

• Các khoản phụ cấp: Phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên, phụ cấp đặc thù.
• Lương thực nhận: Là số tiền cuối cùng người lao động nhận được sau khi trừ các khoản giảm trừ như BHXH, thuế TNCN.
• Cách tính lương hưu theo hệ số lương cơ bản: Sử dụng hệ số bậc lương cơ bản cuối cùng để tính lương hưu.

Công thức tính lương theo hệ số

Công thức chuẩn để tính lương cơ bản hệ số

Lương cơ bản = Mức lương cơ sở × Hệ số lương cơ bản 

Trong đó:

• Mức lương cơ sở: Là mức lương được Nhà nước quy định hàng năm.
• Hệ số lương cơ bản: Là con số nhân với mức lương cơ sở, phản ánh ngạch lương/bậc lương, vị trí công tác và trình độ chuyên môn.

Ví dụ minh họa cụ thể:

Ví dụ 1: Giáo viên hạng II có hệ số lương cơ bản là 4,00. Áp dụng công thức Lương cơ bản = Hệ số lương × Mức lương cơ sở, ta có: Lương cơ bản = 4,00 × 2.340.000 = 9.360.000 đồng/tháng

Đây là mức lương cơ bản chưa bao gồm các khoản phụ cấp như phụ cấp thâm niên, phụ cấp khu vực hay phụ cấp trách nhiệm.

Ví dụ 2: Công chức loại C, bậc 5, có hệ số lương cơ bản 2,65. Tính lương cơ bản theo hệ số: Lương cơ bản = 2,65 × 2.340.000 = 6.201.000 đồng/tháng

Nếu cộng thêm phụ cấp công vụ, phụ cấp thâm niên hoặc các khoản bổ sung khác, tổng thu nhập thực tế sẽ cao hơn mức lương cơ bản này.

Phân biệt Lương cơ bản theo hệ số và Lương thực nhận

Lương cơ bản theo hệ số là số tiền tính từ mức lương cơ sở nhân hệ số lương cơ bản, phản ánh ngạch lương/bậc lương và vị trí công tác. Đây là nền tảng để xác định thu nhập thực tế nhưng chưa bao gồm các phụ cấp, các khoản bổ sung hay khoản giảm trừ.

Lương thực nhận là số tiền mà người lao động nhận được cuối cùng sau khi áp dụng:

• Cộng các khoản phụ cấp: Phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên, phụ cấp khu vực, phụ cấp trách nhiệm.
• Cộng các khoản bổ sung: Khoản thưởng, hỗ trợ chuyên môn, hỗ trợ ngoài giờ.
• Trừ các khoản giảm trừ: BHXH, BHYT, thuế thu nhập cá nhân.

Bảng minh họa phân biệt:

Hiểu rõ sự khác biệt giữa lương cơ bản hệ số và lương thực nhận giúp người lao động quản lý cơ cấu tiền lương, tính toán thu nhập thực tế, lập kế hoạch tài chính cá nhân và áp dụng đúng chính sách tiền lương.

Bảng hệ số lương cơ bản mới nhất

Bảng hệ số lương cơ bản công an

Bảng hệ số lương cơ bản công chức

Bảng hệ số lương cơ bản viên chức

Bảng hệ số lương cơ bản bậc đại học

Bảng hệ số lương cơ bản quân đội

Bảng hệ số lương cơ bản y tế

Cách áp dụng và điều chỉnh hệ số lương trong thực tế

Điều kiện nâng hệ số lương

Trong thực tế, hệ số lương cơ bản được điều chỉnh dựa trên các điều kiện sau:

• Nâng bậc định kỳ: Áp dụng khi người lao động đủ thời gian công tác theo quy định.
• Nâng bậc trước thời hạn: Áp dụng với nhân viên có thành tích, năng lực vượt trội.
• Ngạch lương/bậc lương thay đổi: Khi chuyển vị trí công tác hoặc đạt trình độ chuyên môn mới.

Người lao động cần tra cứu hệ số lương cơ bản công chức hoặc bảng hệ số lương cơ bản giáo viên mới nhất để biết hệ số lương cơ bản cập nhật mới nhất và hệ số bậc lương cơ bản tương ứng.

Ai được nâng hệ số lương?

Người lao động có thể được xét nâng hệ số lương cơ bản trong các trường hợp sau:

• Đủ thời gian giữ bậc theo quy định, thường là 2–3 năm, tùy theo vị trí công tác và đơn vị.
• Có kết quả đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trong các kỳ xét lương.
• Được thăng chức hoặc bổ nhiệm vào vị trí có hệ số lương cao hơn.
• Có thành tích nổi bật trong công việc hoặc công tác tại khu vực đặc thù, như vùng sâu, vùng xa, biên giới hoặc hải đảo.

Việc nâng hệ số lương cần được thực hiện theo chính sách tiền lương, đảm bảo công bằng và minh bạch trong cơ cấu tiền lương.

Quy trình nâng bậc, điều chỉnh hệ số

Việc nâng bậc và điều chỉnh hệ số lương cơ bản được thực hiện theo các bước chuẩn, giúp đảm bảo quyền lợi người lao động và tuân thủ chính sách tiền lương:

• Xác định điều kiện nâng bậc
  • Kiểm tra ngạch lương/bậc lương hiện tại.
  • Đánh giá thời gian giữ bậc theo quy định (thường 2–3 năm).
  • Xem xét kết quả đánh giá công tác, thành tích nổi bật hoặc thăng chức.
• Chuẩn bị hồ sơ đề nghị
  • Hồ sơ gồm: đơn đề nghị nâng bậc, kết quả đánh giá, quyết định bổ nhiệm (nếu có).
  • Đính kèm các minh chứng về thành tích công tác hoặc phụ cấp đặc thù nếu áp dụng.
• Xét duyệt của cơ quan quản lý
  • Phòng nhân sự hoặc cơ quan có thẩm quyền kiểm tra điều kiện và hồ sơ.
  • Cập nhật hệ số lương cơ bản được quy định như thế nào theo bảng hệ số lương cơ bản công chức hoặc bảng hệ số lương cơ bản giáo viên mới nhất.
• Cập nhật hệ số lương và tính toán lương
  • Áp dụng mức lương cơ sở nhân hệ số lương cơ bản mới để tính lương cơ bản theo hệ số.
  • Cộng phụ cấp, trừ các khoản giảm trừ, cộng các khoản bổ sung để ra lương thực nhận và thu nhập thực tế.

Câu hỏi thường gặp về hệ số lương

Hệ số lương có thay đổi hàng năm không?

Hệ số lương cơ bản không tự động thay đổi theo từng năm. Việc điều chỉnh hệ số lương chỉ xảy ra khi có quy định mới của Nhà nước hoặc chính sách nội bộ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, mức lương cơ sở thường được cập nhật định kỳ, nên thu nhập thực tế của người lao động vẫn có thể tăng ngay cả khi hệ số lương giữ nguyên.

Ai có quyền quyết định hệ số lương?

Trong khu vực công, hệ số lương được Chính phủ quy định theo từng ngạch, bậc và chức danh.

Trong doanh nghiệp, việc xây dựng và điều chỉnh hệ số lương thuộc thẩm quyền ban lãnh đạo hoặc phòng nhân sự. Quyết định này phải dựa trên chiến lược đã được phê duyệt và tuân thủ pháp luật lao động.

Hệ số lương có tính bảo hiểm xã hội không?

Có. Hệ số lương là một phần của mức tiền lương dùng làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc theo Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Quy định này áp dụng cả trong khu vực nhà nước và doanh nghiệp, miễn là hợp đồng lao động ghi rõ mức lương tính theo hệ số.

>>> Xem thêm: Doanh nghiệp có cần kế toán?

Kết

Việc nắm vững hệ số lương cơ bản, ngạch lương/bậc lương, cùng các quy định về phụ cấp, khoản bổ sung, và khoản giảm trừ, không chỉ giúp bảo đảm quyền lợi cá nhân mà còn giúp người lao động dự đoán chính xác cách tính lương hưu theo hệ số lương cơ bản.

Đừng quên theo dõi Sabay để cập nhật các tin tức hữu ích bạn nhé!

SABAY – ĐỒNG HÀNH BAY XA

Hotline: 093 179 1122

Trụ sở: 99 Cộng Hòa, P. Tân Sơn Nhất, TP. HCM