Quản lý doanh nghiệp bao gồm quá trình nhiều công việc liên quan đến tổ chức, tối ưu hóa nguồn lực như nhân sự, tài chính, quy trình. Hiểu rõ cách quản lý giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, nâng cao hiệu suất và thực hiện đúng chiến lược kinh doanh.
Vậy, cụ thể, quản lý doanh nghiệp là gì? Ai là người đứng ra quản lý? Cùng Sabay tìm hiểu qua những chia sẻ sau bạn nhé!
Mục lục bài viết
Quản lý doanh nghiệp là gì?
Quản lý doanh nghiệp là gì? Đây là quá trình tổ chức, điều hành và kiểm soát các hoạt động của một doanh nghiệp nhằm đạt được mục tiêu cụ thể như tăng trưởng, lợi nhuận, và phát triển bền vững.
Quá trình quản lý doanh nghiệp bao gồm:
- Lập kế hoạch (Planning)
- Tổ chức (Organizing)
- Lãnh đạo (Leading)
- Kiểm soát (Controlling)
Các yếu tố trên hình thành nên chức năng quản lý cơ bản của một nhà quản lý.

Ai được coi là người quản lý doanh nghiệp?
Người quản lý doanh nghiệp được quy định tại Luật Doanh nghiệp là cá nhân có quyền và nghĩa vụ nhân danh công ty để quản lý hoạt động của doanh nghiệp. Theo khoản 24 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về khái niệm người quản lý doanh nghiệp như sau:
24. Người quản lý doanh nghiệp là người quản lý doanh nghiệp tư nhân và người quản lý công ty, bao gồm chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh, Chủ tịch Hội đồng thành viên, thành viên Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng quản trị, thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và cá nhân giữ chức danh quản lý khác theo quy định tại Điều lệ công ty.”
Người quản lý doanh nghiệp được xác định theo loại hình công ty như sau:
Doanh nghiệp tư nhân: Là chủ doanh nghiệp.
- Công ty TNHH một thành viên: Là chủ tịch công ty.
- Công ty TNHH hai thành viên trở lên: Là chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc thành viên Hội đồng thành viên.
- Công ty cổ phần: Là chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc thành viên Hội đồng quản trị.
- Công ty hợp danh: Là thành viên hợp danh.
Ngoài ra, điều lệ công ty có thể quy định thêm các chức danh quản lý khác như: Giám đốc, Tổng giám đốc, Trưởng các phòng/ban chuyên môn, v.v.
Những người giữ vai trò quản lý doanh nghiệp có trách nhiệm trọng yếu trong việc lập kế hoạch, thực hiện chiến lược kinh doanh, giám sát KPI, và nâng cao hiệu suất hoạt động của toàn công ty.
Vai trò, nghĩa vụ và trách nhiệm của người quản lý doanh nghiệp
Người quản lý doanh nghiệp giữ vai trò trung tâm trong việc điều hành toàn bộ quy trình của một doanh nghiệp. Họ không chỉ là người ra quyết định, thiết lập mục tiêu, mà còn phải chịu trách nhiệm về việc triển khai và giám sát hiệu quả công việc, đảm bảo tuân thủ pháp luật và thực hiện chiến lược kinh doanh đã đề ra.
Vai trò của người quản lý doanh nghiệp
- Vai trò của người quản lý doanh nghiệp được chia thành 3 nhóm chính:
- Vai trò lập kế hoạch: Xây dựng kế hoạch, xác định mục tiêu, phân tích thị trường, đánh giá nguồn lực.
- Vai trò tổ chức: Thiết lập cấu trúc tổ chức, phân bổ phòng ban, quản lý nhân viên, phối hợp các bộ phận chức năng.
- Vai trò lãnh đạo và kiểm soát: Giám sát KPI, điều chỉnh quy trình, xử lý rủi ro, đảm bảo hiệu quả và lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Nghĩa vụ pháp lý của người quản lý
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp, người quản lý có các nghĩa vụ bắt buộc như sau:
- Tuân thủ pháp luật và điều lệ công ty trong mọi hoạt động quản trị.
- Không sử dụng thông tin, tài sản, cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp vì lợi ích cá nhân hoặc bên thứ ba.
- Không lợi dụng chức vụ để gây thiệt hại cho doanh nghiệp hoặc người khác.
- Bảo đảm trung thực, khách quan, minh bạch trong quản lý.
Nếu vi phạm, người quản lý phải chịu trách nhiệm dân sự hoặc hình sự, bao gồm cả bồi thường thiệt hại và bị xử phạt theo quy định pháp luật.
Trách nhiệm điều hành và phát triển bền vững
Trong thực tế điều hành, người quản lý doanh nghiệp cần thực hiện các nhiệm vụ cụ thể sau:
- Xây dựng chiến lược kinh doanh dài hạn phù hợp với mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững.
- Tối ưu hóa quy trình, nâng cao hiệu suất công việc và năng lực cạnh tranh.
- Quản lý tài chính doanh nghiệp, đảm bảo sử dụng hợp lý nguồn lực và tối đa hóa lợi nhuận.
- Kết nối hiệu quả giữa phòng ban, nhân viên, khách hàng và các bên liên quan.
- Áp dụng phân tích SWOT, thiết lập KPI, xây dựng hệ thống quản lý chất lượng.
>>> Xem thêm: Thủ tục thành lập chi nhánh công ty TNHH 2 thành viên
Phương pháp quản lý doanh nghiệp phổ biến
Sabay gợi ý cho bạn một số phương pháp quản lý doanh nghiệp hiệu quả mà người quản lý doanh nghiệp, người phụ trách quản trị công ty, CEO cần nắm vững và áp dụng linh hoạt. Có tất cả 4 phương pháp, cụ thể:
Hoạch định chiến lược cụ thể và khả thi
Mỗi doanh nghiệp cần bắt đầu bằng một kế hoạch chiến lược rõ ràng. Nhà quản lý cần:
- Xác định mục tiêu dài hạn và mục tiêu ngắn hạn
- Thiết lập chỉ số đo lường hiệu quả (KPI)
- Phân tích SWOT để hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và rủi ro
- Dự kiến các bước hành động chi tiết, người thực hiện, thời gian và chi phí
Ví dụ thực tế: Nếu doanh nghiệp muốn tăng 20% doanh thu trong 6 tháng, nhà quản trị phải xây dựng kế hoạch hành động cụ thể từ marketing, bán hàng, đến chăm sóc khách hàng.

Phân công công việc rõ ràng theo phòng ban
Việc giao việc đúng người giúp tăng hiệu suất công việc và giảm lãng phí nguồn lực.
- Đánh giá năng lực của từng nhân viên
- Thiết lập mô tả công việc chi tiết cho từng bộ phận
- Xác định người chịu trách nhiệm cho từng dự án hoặc sản phẩm
Lưu ý: Không phân công trùng lặp, không bỏ sót. Giao việc kèm thời hạn cụ thể để kiểm soát tiến độ.
Thiết lập cấu trúc tổ chức rõ ràng
Một cấu trúc tổ chức khoa học giúp điều phối công việc hiệu quả hơn.
- Chia hệ thống thành các phòng ban chuyên trách: Marketing, tài chính doanh nghiệp, nhân sự, sản xuất…
- Xác định cấp bậc: nhân viên – trưởng nhóm – quản lý – ban giám đốc
- Phân quyền rõ ràng, tránh chồng chéo
Tổ chức quản lý doanh nghiệp phải linh hoạt để thích ứng với thị trường và quy mô phát triển.
Kiểm soát dữ liệu nội bộ doanh nghiệp
Người quản lý cần nắm được toàn bộ dữ liệu cốt lõi như:
Loại dữ liệu | Mục tiêu kiểm soát |
Dòng tiền | Tránh thiếu hụt tài chính |
Tồn kho | Đảm bảo cung – cầu hợp lý |
Năng suất lao động | Đánh giá hiệu quả công việc |
Doanh thu – Chi phí | Tính toán lợi nhuận thực tế |
Nợ phải thu | Đảm bảo dòng tiền không bị gián đoạn |
Có thể sử dụng phần mềm hệ thống quản lý để theo dõi dữ liệu theo thời gian thực.
Thách thức và giải pháp trong quản lý doanh nghiệp hiện đại
Thách thức của doanh nghiệp
Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, công nghệ thay đổi liên tục, nhà quản lý doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều thách thức rõ rệt. Việc thiếu một hệ thống quản lý đồng bộ khiến quá trình ra quyết định không dựa trên dữ liệu, ảnh hưởng đến hiệu suất công việc.
Một số người quản lý doanh nghiệp chưa nắm vững nguyên tắc quản lý, hoặc triển khai chiến lược kinh doanh thiếu linh hoạt, dẫn đến rủi ro trong quá trình vận hành.
Ngoài ra, sự thiếu kết nối giữa các phòng ban, dự án và việc không đo lường bằng KPI cụ thể khiến doanh nghiệp khó tối ưu nguồn lực. Tình trạng này dễ làm giảm khả năng thích nghi, mất cơ hội trên thị trường và ảnh hưởng đến lợi nhuận cũng như phát triển bền vững.

Các giải pháp tối ưu hiệu quả quản lý doanh nghiệp
Để vượt qua các thách thức, doanh nghiệp cần xây dựng một hệ thống quản lý có cấu trúc rõ ràng, minh bạch.
Bước đầu là áp dụng phân tích SWOT, xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch cụ thể, có lộ trình đánh giá bằng KPI. Người phụ trách quản trị công ty cần triển khai các công cụ số như phần mềm ERP, CRM để tối ưu hóa quy trình và quản lý tốt hơn nguồn lực, phòng ban và tài chính doanh nghiệp.
Ngoài ra, tổ chức đào tạo định kỳ cho nhân viên, tăng cường phối hợp nội bộ, và phân quyền rõ ràng cho từng nhà quản lý là điều bắt buộc.
Việc thực hiện các giải pháp trên không chỉ giúp nâng cao hiệu quả, mà còn giúp doanh nghiệp thích ứng nhanh với thay đổi và tăng năng lực cạnh tranh trên thị trường.
>>> Xem thêm: Nhân viên văn phòng là gì?
Kết
Quản lý doanh nghiệp là yếu tố sống còn trong mọi mô hình kinh doanh. Khi người quản lý biết cách vận hành hệ thống và tối ưu hóa quy trình, doanh nghiệp sẽ tăng trưởng và thích ứng hiệu quả với thị trường.
Hy vọng những chia sẻ của Sabay sẽ hữu ích với bạn trong quá trình tìm hiểu thông tin về doanh nghiệp. Đừng quên theo dõi Sabay để cập nhật các tin tức hữu ích bạn nhé!
SABAY – ĐỒNG HÀNH BAY XA
Hotline: 093 179 1122
Trụ sở: 99 Cộng Hòa, phường 4, quận Tân Bình, TP. HCM