Thuế khoán là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều hộ kinh doanh cá thể đặt ra khi chuẩn bị đăng ký thuế hoặc kê khai doanh thu với cơ quan thuế. Thuế khoán là hình thức cơ quan thuế ấn định doanh thu và số thuế phải nộp dựa trên thực tế kinh doanh của hộ/cá nhân. Năm 2025, quy định về đối tượng áp dụng thuế khoán tiếp tục thay đổi theo hướng siết chặt quản lý, yêu cầu minh bạch hơn trong doanh thu và hóa đơn.
Mời quý độc giả cùng Sabay tìm hiểu chi tiết về thuế khoán qua những chia sẻ sau!
Thuế khoán là gì?
Thuế khoán là phương pháp thu thuế mà Cơ quan Thuế ấn định mức thuế phải nộp dựa trên doanh thu dự kiến của hộ và cá nhân kinh doanh. Khi hiểu rõ Thuế khoán là gì, người kinh doanh có thể tự xác định nghĩa vụ thuế, tránh truy thu và hạn chế vi phạm hành chính. Trong Hệ thống thuế Việt Nam, thuế khoán được áp dụng cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ, không thực hiện đầy đủ chế độ kế toán và không khai thuế theo kỳ.
Thuế khoán được tính theo phương pháp thuế khoán – tức mức thuế được ấn định theo doanh thu tính thuế khoán, không phải lợi nhuận. Đây là điểm khác biệt với thuế theo kê khai, phương pháp kê khai thuế hoặc thuế doanh nghiệp. Hộ kinh doanh nộp thuế khoán phải thực hiện ba nghĩa vụ chính: thuế GTGT, thuế TNCN và lệ phí môn bài.
Đặc điểm chính của thuế khoán:
- Không cần lập sổ sách kế toán đầy đủ theo chế độ kế toán hộ kinh doanh.
- Cơ quan thuế xác định doanh thu khoán dựa trên khảo sát thực tế, ý kiến khu dân cư và dữ liệu quản lý thuế.
- Thuế suất cố định, không áp dụng thuế suất lũy tiến.
- Chỉ áp dụng cho hộ kinh doanh nộp thuế khoán là gì — tức nhóm không đủ điều kiện để áp dụng thuế theo hóa đơn hoặc kê khai.
Đối tượng áp dụng thuế khoán
Hộ và cá nhân kinh doanh thường xuyên nhưng quy mô nhỏ
Nhà nước áp dụng thuế khoán cho nhóm:
- Buôn bán nhỏ lẻ: tạp hóa, quán ăn, sửa xe, bán hàng vỉa hè, cắt tóc.
- Kinh doanh cá thể có địa điểm cố định nhưng doanh thu ổn định, dễ xác định.
- Không có số liệu kế toán đầy đủ theo chế độ kế toán hộ kinh doanh.
Hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm
Nhóm có doanh thu dưới hạn mức doanh thu miễn thuế vẫn thuộc đối tượng quản lý thuế khoán, nhưng:
- Được miễn thuế GTGT và TNCN.
- Vẫn phải kê khai thuế ban đầu và nộp lệ phí môn bài nếu doanh thu trên 100 triệu.
Việc xác định doanh thu giúp làm rõ doanh thu tính thuế khoán là gì và khi nào phải nộp mức thuế khoán phải nộp cho năm 2024.
Hộ kinh doanh không sử dụng hóa đơn thường xuyên
Nhóm này gồm:
- Không bắt buộc sử dụng hóa đơn theo quy định về hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh.
- Không phát sinh yêu cầu xuất hóa đơn cho khách hàng.
- Doanh thu thực tế chủ yếu giao dịch tiền mặt.
Cơ quan thuế vẫn xác định mức thuế dựa trên khảo sát, theo phương pháp thuế khoán là gì.
Cá nhân kinh doanh không theo hợp đồng lao động
Bao gồm:
- Người làm dịch vụ tự do.
- Người cho thuê nhà quy mô nhỏ (không thành lập doanh nghiệp).
- Cá nhân lao động thời vụ có địa điểm kinh doanh cố định.
Nhóm này vẫn thuộc Hộ kinh doanh nào được áp dụng thuế khoán, miễn là doanh thu ổn định và có địa điểm kinh doanh rõ ràng.
Hộ kinh doanh không đủ điều kiện áp dụng phương pháp kê khai
Nhóm này không đáp ứng:
- Điều kiện doanh thu để đăng ký phương pháp kê khai thuế.
- Yêu cầu về kế toán, sổ sách, hóa đơn.
- Khả năng báo cáo doanh thu minh bạch.
Vì vậy, họ bắt buộc áp dụng thuế khoán cho đến khi Nhà nước thực hiện bỏ thuế khoán là gì vào năm 2026.
Hộ kinh doanh mới đăng ký nhưng không muốn áp dụng kê khai
Theo thủ tục đăng ký nộp thuế khoán đối với cá nhân kinh doanh, người kinh doanh mới có thể lựa chọn nộp thuế khoán khi:
- Hoạt động nhỏ.
- Không có nhu cầu xuất hóa đơn.
- Muốn được cơ quan thuế xác định mức thuế ngay từ đầu.
Đây là nhóm áp dụng phổ biến trong kinh doanh cá thể.
Cách xác định doanh thu tính thuế khoán và Mức thuế suất phải nộp
Nguyên tắc xác định doanh thu tính thuế khoán
Hộ kinh doanh cần thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Xác định tổng doanh thu dự kiến trong năm
- Bao gồm: tiền bán hàng, tiền cung ứng dịch vụ, tiền gia công và các khoản thu khác.
- Doanh thu tính theo giá bán chưa trừ chi phí.
- Trường hợp kinh doanh nhiều ngành nghề, phải xác định doanh thu cho từng nhóm.
Bước 2: Căn cứ vào dữ liệu khảo sát của cơ quan thuế
Cơ quan thuế sử dụng:
- Hồ sơ Đăng ký thuế ban đầu.
- Quy mô mặt bằng, số lượng khách hàng, thời gian hoạt động.
- Tình hình kinh doanh khu vực để ấn định doanh thu phù hợp.
Bước 3: Kiểm tra lại hạn mức miễn thuế
Theo quy định, hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm thuộc Hạn mức doanh thu miễn thuế, không phải nộp thuế và không áp dụng phương pháp khoán.
Bước 4: Điều chỉnh khi có biến động
Hộ kinh doanh phải thông báo khi:
- Tạm ngừng kinh doanh.
- Mở rộng quy mô.
- Thay đổi ngành nghề.
Điều này tránh bị truy thu thuế khoán cuối năm.
Các mức thuế suất phải nộp theo phương pháp khoán
Thuế môn bài theo phương pháp khoán
Theo khoản 2 Điều 4 Thông tư 302/2016/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 65/2020/TT-BTC), mức thuế môn bài áp dụng cho hộ kinh doanh được tính dựa trên doanh thu bình quân năm:
- Doanh thu trên 500 triệu đồng/năm: nộp 1.000.000 đồng/năm
- Doanh thu trên 300–500 triệu đồng/năm: nộp 500.000 đồng/năm
- Doanh thu từ 100–300 triệu đồng/năm: nộp 300.000 đồng/năm
Hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm được miễn thuế môn bài.
Thuế GTGT và Thuế TNCN theo phương pháp khoán
Điều 10 Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định rằng hộ kinh doanh phải nộp thuế dựa trên doanh thu tính thuế và tỷ lệ thuế áp dụng cho từng ngành nghề. Công thức chung:
- Thuế GTGT = Doanh thu tính thuế × Tỷ lệ % GTGT
- Thuế TNCN = Doanh thu tính thuế × Tỷ lệ % TNCN
Doanh thu tính thuế bao gồm:
Tất cả khoản thu từ hoạt động kinh doanh trong kỳ, gồm:
- Tiền bán hàng, tiền cung ứng dịch vụ, tiền gia công
- Tiền thưởng, hỗ trợ đạt doanh số, khuyến mại, chiết khấu
- Phụ thu, phụ trội, phí thu thêm
- Bồi thường vi phạm hợp đồng (tính vào doanh thu TNCN)
- Các khoản thu khác, không phân biệt đã thu hay chưa thu
Tỷ lệ thuế GTGT và TNCN theo ngành nghề
(1) Nhóm phân phối – cung cấp hàng hóa
| Thuế GTGT | Thuế TNCN | |
| Bán buôn, bán lẻ hàng hóa; thưởng, hỗ trợ doanh số… | 1% | 0,5% |
| Hoạt động không chịu thuế GTGT, hoặc thuế suất 0% | – | 0,5% |
(2) Nhóm dịch vụ, xây dựng không bao thầu NVL
| Thuế GTGT | Thuế TNCN | |
| Dịch vụ lưu trú, bốc xếp, chuyển phát, môi giới, tư vấn, sửa chữa, quảng cáo, massage, giặt ủi, cắt tóc… | 5% | 2% |
| Hoạt động không chịu thuế hoặc thuế suất 0% | – | 2% |
| Cho thuê tài sản (nhà, đất, kho bãi, máy móc…) | 5% | 5% |
| Đại lý xổ số, bảo hiểm, bán hàng đa cấp | – | 5% |
| Hóa đơn – chứng từ | Hộ kinh doanh khoán có thể được cấp hóa đơn thuế khoán là gì nếu đăng ký; không bắt buộc ghi chép sổ sách. | Bắt buộc lập, lưu trữ hóa đơn điện tử; thực hiện chế độ kế toán hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp. |
| Mức độ thủ tục | Đơn giản. Chỉ cần thực hiện Thủ tục đăng ký nộp thuế khoán đối với cá nhân kinh doanh tại cơ quan thuế. | Nhiều thủ tục: Đăng ký thuế ban đầu, kê khai định kỳ, quyết toán thuế. |
(3) Nhóm sản xuất – vận tải – dịch vụ gắn với hàng hóa – xây dựng có bao thầu NVL
| Thuế GTGT | Thuế TNCN | |
| Sản xuất, gia công, vận tải, ăn uống, sửa chữa, xây dựng bao thầu NVL… | 3% | 1,5% |
| Hoạt động không chịu thuế hoặc chịu thuế 0% | – | 1,5% |
(4) Nhóm hoạt động kinh doanh khác
| Thuế GTGT | Thuế TNCN | |
| Hoạt động thuộc nhóm thuế GTGT 5% theo phương pháp khấu trừ | 2% | 1% |
| Các hoạt động chưa thuộc 3 nhóm trên | 2% | 1% |
Thuế khoán khác gì so với Thuế theo kê khai?
| Tiêu chí | Thuế khoán | Thuế theo kê khai |
| Khái niệm | Là phương pháp cơ quan thuế ấn định số thuế phải nộp dựa trên doanh thu tính thuế khoán là gì, ngành nghề và quy mô kinh doanh. | Thuế theo kê khai là phương pháp người nộp thuế tự kê khai doanh thu – chi phí – thuế phải nộp, theo phương pháp kê khai thuế quy định trong Hệ thống thuế Việt Nam. |
| Đối tượng áp dụng | Áp dụng cho hộ kinh doanh thuế khoán là gì, hộ thuế khoán là gì, cá nhân kinh doanh có doanh thu không ổn định hoặc không quản lý được hóa đơn chứng từ. | Hộ, cá nhân kinh doanh phải dùng thuế theo hóa đơn, doanh nghiệp nhỏ, tổ chức kinh doanh có nhu cầu dùng hóa đơn điện tử theo Quy định về hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh. |
| Cách xác định doanh thu | Cơ quan thuế đánh giá qua khảo sát thực tế để xác định Cách xác định doanh thu tính thuế khoán, dùng làm căn cứ tính thuế. | Người nộp thuế tự kê khai doanh thu, chi phí hợp lệ theo quy định kế toán. |
| Phương pháp tính thuế | Dựa trên phương pháp tính thuế khoán là gì, cơ quan thuế đưa ra một mức thuế khoán phải nộp cho năm 2024 hoặc năm hiện tại; thuế suất mang tính thuế suất cố định. | Dựa trên phương pháp kê khai thuế, áp dụng thuế suất lũy tiến hoặc thuế suất theo ngành nghề. |
| Hóa đơn – chứng từ | Hộ kinh doanh khoán có thể được cấp hóa đơn thuế khoán là gì nếu đăng ký; không bắt buộc ghi chép sổ sách. | Bắt buộc lập, lưu trữ hóa đơn điện tử; thực hiện chế độ kế toán hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp. |
| Mức độ thủ tục | Đơn giản. Chỉ cần thực hiện Thủ tục đăng ký nộp thuế khoán đối với cá nhân kinh doanh tại cơ quan thuế. | Nhiều thủ tục: Đăng ký thuế ban đầu, kê khai định kỳ, quyết toán thuế. |
Quy định về việc chính thức bỏ hoàn toàn thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ ngày 1/1/2026?
Ngày 17/5/2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15 về cơ chế và chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết này xác định từ ngày 01/01/2026 sẽ chính thức xóa bỏ thuế khoán đối với toàn bộ hộ kinh doanh.
Trước đó, ngày 04/5/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW, đặt ra loạt nhiệm vụ thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân. Trong Tiểu mục 7, Mục II, Nghị quyết yêu cầu:
- Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026.
- Hoàn thiện khung pháp lý cho kinh doanh cá thể, thu hẹp khoảng cách với doanh nghiệp.
- Khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp thông qua cải tiến quy định về kế toán, thuế, bảo hiểm… theo hướng minh bạch, dễ thực hiện.
- Hỗ trợ chuyển đổi số, cung cấp nền tảng kế toán chung và tư vấn miễn phí cho hộ kinh doanh.
Trong quá trình trình Quốc hội, Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh mốc áp dụng từ 01/7/2026 lên 01/01/2026, để đồng bộ với các chính sách hỗ trợ và đẩy nhanh quá trình số hóa quản lý thuế.
Sau khi bỏ thuế khoán, hộ và cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế theo cách nào?
Theo Nghị quyết 198/2025/QH15 và Nghị định 70/2025/NĐ-CP, việc chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai diễn ra theo hai giai đoạn:
Lộ trình chuyển đổi
Từ 01/6/2025: Hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên trong các lĩnh vực như ăn uống, bán lẻ, siêu thị, khách sạn… sẽ không còn áp dụng thuế khoán. Họ phải dùng hóa đơn điện tử kết nối máy tính tiền và chuyển sang phương pháp kê khai.
Từ 01/01/2026: Tất cả hộ và cá nhân kinh doanh trên cả nước sẽ dừng hoàn toàn thuế khoán và nộp thuế theo Luật Quản lý thuế hiện hành.
Hồ sơ chuyển đổi
- Hộ kinh doanh phải nộp Tờ khai điều chỉnh thuế khoán – Mẫu 01/CNKD (Thông tư 40/2021/TT-BTC).
- Cơ quan thuế sẽ dựa vào tờ khai này để điều chỉnh số thuế khoán còn lại trong năm.
Nơi nộp hồ sơ
Nộp tại Chi cục Thuế nơi đặt địa điểm kinh doanh.
Thời hạn nộp hồ sơ
Nộp trong 10 ngày kể từ ngày chính thức chuyển sang phương pháp kê khai.
Thời hạn nộp thuế
- Chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế.
- Trường hợp khai bổ sung, thời hạn tính theo kỳ thuế phát sinh sai sót.
Thay đổi thông tin đăng ký thuế
Nếu có thay đổi thông tin, hộ kinh doanh phải thông báo cho cơ quan thuế trong 10 ngày kể từ ngày phát sinh thay đổi.
>>> Xem thêm: 20 trường hợp người nước ngoài được miễn giấy phép lao động
Kết
Thuế khoán vẫn là phương pháp quản lý quan trọng đối với hộ kinh doanh trong năm 2025, đặc biệt với các ngành nghề có doanh thu ổn định và khó xác định chi phí. Việc nắm rõ thuế khoán là gì, ai phải nộp thuế khoán, và những lưu ý trong kê khai doanh thu sẽ giúp hộ kinh doanh tuân thủ đúng luật, tránh rủi ro về thuế và hoạt động bền vững hơn.
Theo dõi Sabay để cập nhật tin tức hữu ích bạn nhé!
SABAY – ĐỒNG HÀNH BAY XA
Hotline: 093 179 1122
Trụ sở: 99 Cộng Hòa, P. Tân Sơn Nhất, TP. HCM
