Tỷ suất lợi nhuận gộp là gì?

Tỷ suất lợi nhuận gộp là chỉ số đo lường hiệu quả quản lý chi phí sản xuất so với doanh thu, giúp doanh nghiệp đánh giá khả năng sinh lời. Hiểu rõ chỉ số này hỗ trợ tối ưu chiến lược kinh doanh, định giá sản phẩm hợp lý và nâng cao lợi nhuận, cạnh tranh trên thị trường. Cùng Sabay tìm hiểu tỷ suất lợi nhuận gộp là gì và những thông tin liên quan qua các chia sẻ sau!

Tỷ suất lợi nhuận là gì?

Tỷ suất lợi nhuận là tỷ lệ giữa lợi nhuận và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sinh lời như doanh thu, vốn chủ sở hữu, hoặc tài sản.

Trong đó, lợi nhuận là thu nhập của doanh nghiệp sau khi trừ chi phí từ doanh thu. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sinh lời của lợi nhuận bao gồm:

• Doanh thu: Tổng giá trị thu được từ hoạt động bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ, theo VAS 14, được định nghĩa là lợi ích kinh tế tăng vốn chủ sở hữu.
• Vốn chủ sở hữu: Nguồn vốn mà doanh nghiệp sở hữu hoặc góp vốn, sau khi khấu trừ nợ.
• Tài sản: Bao gồm tiền, tài sản hữu hình và quyền tài sản thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp.

Các yếu tố ảnh hưởng  đến tỷ suất lợi nhuận:

• Tỷ suất giá trị thặng dư: Càng cao, tỷ suất lợi nhuận càng lớn.
• Cấu tạo hữu cơ của tư bản: Cấu tạo cao làm giảm tỷ suất lợi nhuận.
• Tốc độ chu chuyển tư bản: Chu chuyển nhanh làm tăng tỷ suất lợi nhuận.
• Tiết kiệm tư bản bất biến: Tư bản bất biến cao làm giảm tỷ suất lợi nhuận.
• Tỷ suất lợi nhuận đo lường hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Nếu tỷ suất dương, doanh nghiệp đang có lãi; nếu âm, doanh nghiệp cần điều chỉnh chiến lược kinh doanh.

>>> Xem thêm: Sale Agent là gì? Vai trò của Sale Agent trong doanh nghiệp

Tỷ suất lợi nhuận gộp là gì?

Tỷ suất lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) là chỉ số cho biết tỷ lệ phần trăm lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động bán hàng sau khi trừ đi chi phí sản xuất, bao gồm chi phí nguyên liệu, lao động và chi phí liên quan trực tiếp đến việc sản xuất sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ.

Việc xác định tỷ suất lợi nhuận gộp giúp các nhà quản trị đánh giá hiệu quả kinh doanh và từ đó xây dựng chiến lược giá sản phẩm hoặc chính sách bán hàng phù hợp với chi phí đầu tư. Điều này không chỉ tối ưu hóa lợi nhuận mà còn hỗ trợ doanh nghiệp phát triển và mở rộng thị trường.

Đồng thời, tỷ suất lợi nhuận gộp còn là công cụ quan trọng để các chuyên gia so sánh giữa các doanh nghiệp cùng ngành. Doanh nghiệp có tỷ suất lợi nhuận gộp cao hơn thường thể hiện khả năng kiểm soát chi phí tốt hơn so với đối thủ cạnh tranh.

Công thức tính tỷ suất lợi nhuận gộp

Công thức tính tỷ suất lợi nhuận gộp:

Tỷ suất lợi nhuận gộp = (Lợi nhuận gộp / Doanh thu thuần) x 100%

Trong đó:

• Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần – Giá vốn hàng bán
• Doanh thu thuần = Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ – Các khoản giảm trừ doanh thu

Mặc dù cả tỷ suất lợi nhuận gộp và tỷ suất lợi nhuận ròng đều đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp, nhưng chúng khác nhau về cách tính và mục đích sử dụng:

• Tỷ suất lợi nhuận gộp chỉ tính đến chi phí sản xuất trực tiếp, không bao gồm các chi phí khác như chi phí hoạt động, chi phí tài chính và thuế.
• Tỷ suất lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) đo lường lợi nhuận sau khi trừ tất cả các chi phí, bao gồm chi phí hoạt động, chi phí lãi vay, thuế và các khoản chi phí khác.
• Tỷ suất lợi nhuận ròng phản ánh toàn diện hơn về sức khỏe tài chính của doanh nghiệp, trong khi tỷ suất lợi nhuận gộp chỉ tập trung vào hiệu quả sản xuất và khả năng kiểm soát chi phí sản xuất.

Ý nghĩa của tỷ suất lợi nhuận gộp

Việc theo dõi và phân tích tỷ suất lợi nhuận gộp giúp doanh nghiệp đánh giá xem mức lợi nhuận đạt được có đáp ứng được kỳ vọng và mục tiêu đề ra hay không. Dựa trên chỉ số này, các nhà quản trị có thể đưa ra những quyết định chiến lược về giá bán và điều chỉnh chương trình bán hàng sao cho phù hợp với chi phí sản xuất, nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

Hơn nữa, thông qua việc phân tích các yếu tố tác động đến chi phí, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa quy trình sản xuất, vận chuyển, và bảo quản để giảm chi phí đầu vào, từ đó cải thiện lợi nhuận. Đặc biệt, trong bối cảnh chiến lược dài hạn, lợi nhuận đóng vai trò quan trọng trong việc xác định khả năng đầu tư vào tương lai và tiềm năng mở rộng thị trường.

Tỷ suất lợi nhuận gộp còn là chỉ số quan trọng mà các chuyên gia thường sử dụng để so sánh các doanh nghiệp trong cùng lĩnh vực. Doanh nghiệp nào có tỷ suất cao hơn thường được xem là có khả năng phát triển mạnh mẽ và kiểm soát chi phí tốt hơn so với các đối thủ cạnh tranh.

Phân biệt tỷ suất lợi nhuận gộp và tỷ suất lợi nhuận ròng

Lưu ý khi đánh giá tỷ suất lợi nhuận gộp

Khi đánh giá tỷ suất lợi nhuận gộp, doanh nghiệp cần lưu ý các yếu tố sau:

• Ngành nghề kinh doanh: Mỗi ngành có mức tỷ suất lợi nhuận gộp khác nhau. Một tỷ suất cao trong ngành này có thể là thấp trong ngành khác. Do đó, cần so sánh với các doanh nghiệp trong cùng ngành để có cái nhìn chính xác.
• Chi phí sản xuất biến động: Chi phí nguyên liệu, lao động hay năng lượng có thể biến động theo thời gian. Do đó, cần đánh giá tỷ suất lợi nhuận gộp theo chu kỳ dài để có bức tranh rõ ràng hơn.
• Chiến lược kinh doanh: Một số doanh nghiệp có thể chấp nhận tỷ suất lợi nhuận gộp thấp để đổi lại lợi thế cạnh tranh về giá, nhưng vẫn duy trì tỷ suất lợi nhuận ròng ổn định nhờ kiểm soát chi phí hoạt động.

>>> Xem thêm: Quy định về đăng ký tên doanh nghiệp

Kết luận

Tỷ suất lợi nhuận gộp là một trong những chỉ số quan trọng giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả sản xuất và khả năng sinh lời từ hoạt động bán hàng. Tuy nhiên, khi phân tích, doanh nghiệp cần xem xét các yếu tố ngành nghề, chi phí và chiến lược kinh doanh để có cái nhìn toàn diện hơn về sức khỏe tài chính và khả năng cạnh tranh.

Theo dõi Sabay để cập nhật tin tức hữu ích bạn nhé!

SABAY – KHÔNG NGỪNG BAY XA

Hotline: 093 179 1122

Trụ sở: 99 Cộng Hòa, phường 4, quận Tân Bình, TP. HCM