Thay vì tự mình kinh doanh và phải lo lắng về các chi phí đầu vào, hình thức kinh doanh và sự cạnh tranh trên thị trường, nhượng quyền thương hiệu là một trong những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu nhất.
Nhượng quyền kinh doanh là gì? Các hình thức nhượng quyền kinh doanh như thế nào? Có nên nhượng quyền kinh doanh không? Cùng Sabay tìm hiểu chi tiết qua những chia sẻ sau.
Mục lục bài viết
Nhượng quyền kinh doanh là gì?
Nhượng quyền kinh doanh là hình thức một cá nhân, tổ chức kinh doanh một sản phẩm, mô hình, cách thức kinh doanh bất kỳ và cho phép một cá nhân, tổ chức khác kinh doanh sản phẩm, mô hình, cách thức dựa trên phương pháp kinh doanh và hình thức kinh doanh đã có của mình.
Một lý giải đơn giản hơn: Các bên trong giao dịch nhượng quyền bao gồm bên nhượng quyền và bên mua quyền. Bên mua quyền sẽ mua những sản phẩm, mô hình, cách thức kinh doanh, cái mà bên nhượng quyền đang sở hữu. Bên nhượng quyền sẽ được bên mua trả một khoản tiền nhất định, hoặc tính trên phần trăm doanh thu từ việc kinh doanh các sản phẩm đó.
Hình thức nhượng quyền đã ra đời từ rất lâu. Hình thức này được cho là bắt nguồn từ Mỹ, tuy nhiên một số nguồn tin lại cho rằng chúng đã xuất hiện rất lâu trước đó từ Trung Quốc. Một vài thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng có thể kể đến như:
- 7-Eleven
- Subway
- McDonald’s
- KFC
- Gà rán Five Star
- Napoli Coffee
- …
Các hình thức nhượng quyền kinh doanh
Nhượng quyền kinh doanh toàn diện
Nhượng quyền kinh doanh toàn bộ có mức độ liên kết giữa người nhượng và người mua tương đối cao. Hợp đồng nhượng quyền kinh doanh toàn diện thường có thời hạn trong thời gian dài. Nhiều hợp đồng có thể lên đến 20-30 năm. Nhượng quyền kinh doanh toàn diện thường nhượng quyền ít nhât 4 tài sản mà doanh nghiệp đang sở hữu, bao gồm:
- Hệ thống (chiến lược, mô hình, quy trình vận hàng được chuẩn hóa, chính sách quản lý, cẩm nang điều hành, huấn luyện, tư vấn & hỗ trợ khai trương, kiểm soát, hỗ trợ tiếp thị, quảng cáo).
- Bí quyết công nghệ trong hoạt động sản xuất và kinh doanh
- Hệ thống thương hiệu
- Sản phẩm/ dịch vụ
Khi hợp tác thông qua hình thức này, những người mua nhượng quyền sẽ phải trả hai loại phí: phí nhượng quyền ban đầu, phí hoạt động. Trong đó, phí nhượng quyền ban đầu là một loại phí khá lớn, phải chi trả ngay khi ký kết, còn phí hoạt động được tính bằng một khoản phần trăm doanh số định kỳ của cơ sở nhượng quyền.
Ngoài hai khoản phí chính, doanh nghiệp phải chi trả các chi phí cửa hàng, thiết kế, mua trang thiết bị quảng cáo hay chênh lệch khi mua nguyên vật liệu từ công ty chính hãng.
Nhượng quyền kinh doanh không toàn diện
Nhượng quyền kinh doanh không toàn diện yêu cầu các công ty nhượng quyền phải “giao nộp” các tài sản như:
- Nhượng quyền phân phối sản phẩm: Bên nhận nhượng quyền không trực tiếp sản xuất ra sản phẩm mà chỉ tập trung vào khâu phân phối ra thị trường. Một số thương hiệu nhượng quyền phân phối sản phẩm quen thuộc là: Trung Nguyên (chuỗi cà phê), Pierre Cardin (áo sơ mi cao cấp).
- Nhượng quyền công thức sản xuất và tiếp thị: Bên bán nhượng quyền cung cấp quyền kinh doanh và hỗ trợ các hoạt động tổ chức, vận hành, tiếp thị cho bên mua nhượng quyền. Coca Cola là một thương hiệu điển hình đang áp dụng.
- Cấp phép sử dụng thương hiệu: Thay vì nhượng quyền sản phẩm hay công thức, hình thức này nhượng quyền sử dụng thương hiệu, tên tuổi cho việc sản xuất các mặt hàng không chung ngạch, ví dụ thương hiệu đồ uống nhượng quyền với hãng thời trang. Các thương hiệu này thường có giá trị tương đối cao và có lượng fan nhất định, ví dụ Pepsi (đồ uống) cấp phép cho các hãng áo phông in logo của mình, Disney (hãng phim hoạt hình) cấp phép hình ảnh cho các sản phẩm đồ chơi, đồ gia dụng…
- Nhượng quyền theo kiểu dùng chung tên hiệu: Loại hình này thường xuất hiện ở các công ty cung cấp dịch vụ chuyên môn cao, các loại tư vấn kinh doanh, pháp lý như KPMG, E&Y…
Nhượng quyền có tham gia quản lý
Nhượng quyền có tham gia quản lý là hình thức đặc biệt phù hợp với các thương hiệu dịch vụ, yêu cầu cao về chất lượng liên quan đến nguồn nhân lực. Đặc biệt là trong ngành nhà hàng khách sạn.
Trong quan hệ nhượng quyền có tham gia quản lý, bên nhượng quyền sẽ hỗ trợ, cung cấp người quản lý và bộ phận điều hành doanh nghiệp cho bên mua nhượng quyền.
Đây là một hình thức vừa quản lý được chất lượng chuỗi, vừa hỗ trợ cho việc chuyển giao công thức, mô hình kinh doanh.
Nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn
Nếu bên bán muốn tham gia trực tiếp vào công việc kinh doanh của bên mua nhượng quyền, họ có thể sử dụng hình thức nhượng quyền tham gia đầu tư vốn. Theo đó, thương hiệu nhượng quyền sẽ đầu tư một phần vốn vào cơ sở nhượng quyền dưới dạng liên doanh.
Five Star Chicken là một trong những thương hiệu đang áp dụng mô hình này tại Việt Nam.
Ưu điểm của nhượng quyền kinh doanh
- Kinh doanh một thương hiệu có uy tín với số vốn đầu tư nhỏ hơn nhiều so với việc xây dựng được 1 thương hiệu tương đương.
- Giảm thiểu các rủi ro do không phải đầu tư xây dựng một thương hiệu mới.
- Sản phẩm, dịch vụ và hệ thống họat động được chuẩn hóa.
- Hệ thống tài chính và số sách kế toán được thực hiện theo một chuẩn mực.
- Được đào tạo, huấn luyện về quản lý và kinh doanh.
- Hỗ trợ từ các chương trình tiếp thị và khuyến mãi của thương hiệu.
- Quảng cáo tại nơi bán hàng.
- Các hoạt động hỗ trợ trọn gói, thống nhất.
- Có phương pháp kiểm soát chất lượng sản phẩm đồng bộ.
Nhược điểm của nhượng quyền kinh doanh
- Không phải là thương hiệu riêng của mình.
- Chia sẽ rủi ro kinh doanh của bên nhượng quyền.
- Sự bùng nỗ của các đối thủ cạnh tranh trong cùng hệ thống.
- Hoạt động kinh doanh theo khuôn khổ được qui định trước.
- Không phát huy được khả năng sáng tạo trong kinh doanh.
- Giúp thương hiệu của bên nhượng quyền ngày càng lớn mạnh…
Có nên nhượng quyền kinh doanh?
Trước khi quyết định có nên nhượng quyền kinh doanh hay không, doanh nghiệp cần xác định các yếu tố sau. Những ưu, nhược điểm của tự xây dựng thương hiệu, tự kinh doanh và nhượng quyền thương hiệu có thể kể đến như:
Trách nhiệm ban đầu
Trách nhiệm ban đầu | Nhượng quyền | Tự xây dựng thương hiệu |
Ưu điểm |
|
|
Nhược điểm |
|
|
Quyền được sáng tạo trong kinh doanh
Quyền được sáng tạo | Nhượng quyền | Tự xây dựng thương hiệu |
Ưu điểm |
|
|
Nhược điểm |
|
|
Chi phí kinh doanh
Chi phí kinh doanh | Nhượng quyền | Tự xây dựng thương hiệu |
Ưu điểm |
|
|
Nhược điểm |
|
|
Kinh nghiệm trong kinh doanh
Kinh nghiệm | Nhượng quyền | Tự xây dựng thương hiệu |
Ưu điểm |
|
|
Nhược điểm |
|
|
>>> Xem thêm: 5 mẫu công văn phổ biến trong văn phòng
Kết luận
Nếu đang có ý định nhượng quyền kinh doanh hay mua nhượng quyền từ các thương hiệu khác, những chia sẻ của Sabay sẽ phần nào giúp bạn hiểu thêm về hình thức này.
Theo dõi Sabay để cập nhật những tin tức hữu ích khác mỗi ngày!
SABAY BUILDING
Hotline: 093 179 1122
Trụ sở: 99 Cộng Hòa, phường 4, quận Tân Bình