Bên cạnh nguồn thu nhập chính từ việc đi làm tại công ty, doanh nghiệp, người lao động có thể tìm thêm thu nhập từ các nguồn khác. Đó là các loại thu nhập gì? Cùng Sabay tìm hiểu qua bài viết sau.
Mục lục bài viết
Thu nhập cá nhân là gì?
Thu nhập cá nhân là thuật ngữ đề cập đến các khoản thu nhập mà một người kiếm được trong một khoản thời gian nhất định. Thu nhập cá nhân có thể kể đến như tiền lương, tiền đầu tư, lãi tức hay các thu nhập thực nhận bởi tất cả cá nhân hoặc hộ gia đình.
Thu nhập cá nhân phải chịu đánh thuế thu nhập.
>>> Xem thêm: Những ai nên thuê văn phòng chia sẻ?
Các loại thu nhập cá nhân cần biết
Tiền lương
Tiền lương là hình thức cơ bản nhất của thu nhập cá nhân. Tiền lương là thu nhập mà chúng ta nhận được quy đổi thời gian, công sức của bản thân. Dù bạn đang làm công việc bán thời gian, công việc toàn thời gian hay làm việc online, khoản thu nhập từ những công việc này đều thuộc loại tiền lương.
Bên cạnh việc làm việc tại văn phòng, Freelancer cũng là một nghề kiếm ra tiền lương. Nếu muốn bổ sung cho thu nhập của mình, bạn có thể tìm thêm các công việc tự do trên cách trang mạng xã hội, các trang tìm việc.
Một số công việc freelancer bạn có thể tham khảo như:
- Content
- Design
- SEO
- Dịch vụ kế toán
- Tuyển dụng
- …
Lợi nhuận
Bằng cách bán một sản phẩm nào đó với mức giá cao hơn số tiền bạn mua vào, việc kinh doanh sẽ mang lại lợi nhuận dành cho bạn.
Đây là một nguồn thu nhập phổ biến thứ hai và không giống như tiền lương, số tiền bạn kiếm được sẽ không phụ thuộc nhiều vào thời gian và công sức của bạn.
Khi quyết định kinh doanh, bạn cần nghiên cứu và tính toán những rủi ro đi kèm. Việc tự điều hành một cơ sở kinh doanh có thể giúp bạn bổ sung thu nhập về mặt tài chính, nhưng nó vẫn đi kèm với một số rủi ro nhất định.
Lãi
Thu nhập tiền lãi là số tiền bạn kiếm được khi cho vay hoặc từ tài khoản ngân hàng, từ tiền gửi có kỳ hạn của bản thân. Đây là nguồn thu nhập thụ động và ít xảy ra rủi ro nhất. Nhất là khi bạn sở hữu thu nhập từ tiền lãi từ tiền gửi tiết kiệm và tiền gửi có kỳ hạn.
Thu nhập lãi là một khoản thu có tỷ suất sinh lợi nhuận thấp. Tuy nhiên, về lâu về dài thì đây là một khoản tiền không nhỏ. Đây là thu nhập thụ động cuối cùng mà nhiều người mơ ước sở hữu.
Thu nhập từ cổ tức
Thu nhập từ cổ tức là một khoản thu thụ động từ lãi suất nhưng tốt hơn so với lãi ngân hàng. Bạn sẽ trở thành cổ đông của công ty và kiếm được số tiền cổ tức từ số tiền bạn đã đầu tư vào họ. Để sở hữu thu nhập từ cổ tức, bạn có thể thông qua việc giao dịch trên sàn chứng khoán.
Cổ tức là số tiền bạn kiếm được từ các công ty niêm yết công khai khi mua cổ phần của một công ty. Về cơ bản, đó là khoản lãi mà bạn nhận được khi đầu tư vào một công ty thông qua nhà môi giới. Để sở hữu thu nhập từ cổ tức, bạn có thể tham gia mua cổ phiếu tại các sàn giao dịch chứng khoán như sàn HOSE, sàn HNX,…
Thu nhập cho thuê
Loại thu nhập này bạn sẽ kiếm được bằng cách cho thuê tài sản. Nó khá dễ hiểu. Thu nhập này được cắt giảm rõ ràng và có thể là một trong những khoản đáng tin cậy nhất nhưng hạn chế là bạn phải có tài sản có thể cho thuê. Bạn có thể cần phải bỏ ra một số tiền kha khá để có được những tài sản có giá trị như vậy.
Mặc dù khoản đầu tư mà bạn cần phải có để có được loại thu nhập này, nhưng điều đáng chú ý là việc sở hữu một bất động sản tự nó đã là một cơ hội đầu tư tốt. Bạn có thể chọn bán nó nếu thu nhập cho thuê không còn phục vụ mục đích của bạn nữa.
Để bắt đầu, bạn cần một tài sản để cho người khác thuê như: mặt bằng, khách sạn, nhà trọ, xe máy,…
Lãi vốn
Khi bạn kinh doanh một sản phẩm nào đó, bỏ tiền ra để mua và bán nó lại cho người khác, số tiền chênh lệch giữa giá mua và giá bán chính là thu nhập lãi vốn.
Nó gần giống như một doanh nghiệp, điều khác biệt chính là bạn sẽ chuyển một tài sản có giá trị thay vì các sản phẩm giá rẻ.
Lãi vốn là một thuật ngữ thường được dùng phổ biến trong các giao dịch từ thị trường đầu tư. Lãi vốn không chỉ gói gọn trong các quỹ tương hỗ hay các sàn giao dịch. Lãi vốn có thể là bất cứ thứ gì khi bạn bán một sản phẩm bất kỳ với giá cao: cổ phiếu, xe cộ, tem, đồ cổ,…miễn là tạo ra nhiều hơn từ việc mua và bán.
Thu nhập từ bản quyền
Đây là khoản thu nhập từ việc sử dụng một khái niệm, ý tưởng hoặc sản phẩm mà bạn sở hữu. Bằng cách sử dụng tài sản trí tuệ của mình để tạo ra các sản phẩm, bạn có thể kiếm thêm thu nhập mà không cần làm những công việc nặng nhọc.
Những ví dụ cơ bản về việc thu nhập từ bản quyền như:
- Bán một bản nhạc gốc
- Bán một sản phẩm ban đầu
- Bán một video
- Bán hình ảnh
- Bán sách do chính mình viết ra
Một ví dụ điển hình cho việc thu nhập từ bản quyền chính là các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh như McDonald’s hay Jollibee. Những chủ sở hữu của các thương hiệu này được bên nhượng quyền trả tiền cho việc sử dụng các quy trình, biểu tượng và hoạt động tiếp thị cũng như tên doanh nghiệp của họ để kiếm tiền/
Tuy nhiên, thu nhập từ bản quyền không phải dành cho tất cả mọi người. Không phải ai cũng có thể xây dựng một đế chế thành công như McDonald’s.
Thu nhập thặng dư
Thu nhập thặng dư là khoản thu nhập thu động. Trong đó, sản phẩm bạn tạo ra sẽ tiếp tục tạo ra tiền cho bạn.
Một số cách dễ nhất để tạo ra thu nhập thặng dư như:
- Bán sách
- Bán khóa học
- Bắt đầu một kênh Youtube, Tiktok
- Khởi chạy Podcast
- …
>>> Xem thêm: Officetel là gì? Đặc điểm của văn phòng Officetel
Thu nhập cá nhân có phải đóng thuế không?
Không phải cá nhân người lao động nào nhận tiền lương hay các khoản có tính chất thu nhập cá nhân đều sẽ phải đóng thuế TNCN. Những cá nhân chỉ phải đóng thuế thu nhập cá nhân khi thuộc đối tượng người nộp thuế theo quy định của pháp luật.
Theo nội dung quy định tại điều 2, Luật thuế TNCN 2007, các đối tượng nộp thuế TNCN bao gồm:
- Cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3, Luật TNCN, phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật này phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam.
- Cá nhân cư trú có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam; có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm nơi ở đăng ký thường trú hoặc nhà thuê, có hợp đồng thuê dài hạn.
- Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng 2 điều kiện cư trú ở trên.
Lương bao nhiêu thì phải đóng thuế?
Theo quy định tại Điều 19, Luật thuế TNCN 2007 về Biểu thuế lũy tiến từng phần. Mức lương đóng thuế TNCN sẽ dựa vào biểu thuế sau:
Bảng thu nhập tính thuế và thuế suất
Bậc | Thu nhập tính thuế/tháng (triệu đồng) | Thuế suất |
1 | 05 | 5 % |
2 | Trên 05 đến 10 | 10 % |
3 | Trên 10 đến 18 | 15 % |
4 | Trên 18 đến 32 | 20 % |
5 | Trên 32 đến 52 | 25 % |
6 | Trên 52 đến 80 | 30 % |
7 | Trên 80 | 35 % |
Tuy nhiên hiện nay, Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi vào năm 2012 quy định sẽ áp dụng giảm trừ gia cảnh. Do đó, người lao động có thu nhập trên 9 triệu động/tháng và không có người phụ thuộc mới phải nộp thuế theo quy định.
Mức giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công của đối tượng nộp thuế là cá nhân cư trú.
Mức giảm trừ gia cảnh năm 2022 được thực hiện căn cứ theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14. Cụ thể:
- Mức giảm trừ gia cảnh đối với đối tượng nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm);
- Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
>>> Xem thêm: 5 mẫu công văn phổ biến trong văn phòng
Kết luận
Như vậy, với 8 khoản thu nhập cá nhân kể trên, người lao động có thể làm phong phú thu nhập của mình. Với người thu nhập đáp ứng các điều kiện quy định của pháp luật sẽ phải tiến hành chi trả thuế thu nhập cá nhân cho cơ quan.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho quý đọc giả. Theo dõi Sabay để cập nhật những tin tức hữu ích khác.
SABAY BUILDING
Hotline: 093 179 1122
Trụ sở: 99 Cộng Hòa, phường 4, quận Tân Bình, TP. HCM