Đa cấp là gì? Đa cấp có thực sự bất hợp pháp?

Đa cấp là gì? Đa cấp – mô hình kinh doanh trong đó người tham gia không chỉ kiếm tiền từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ tự tiếp thị, mà còn từ việc tuyển dụng người khác tham gia mô hình và nhận được phần trăm hoa hồng từ doanh số bán hàng của những người họ tuyển.

Bài viết này sẽ đề cập đến khái niệm Đa cấp là gì và đặc điểm của mô hình đa cấp, phân biệt giữa đa cấp hợp pháp và đa cấp biến tướng, cũng như những dấu hiệu cảnh báo cần chú ý để người tiêu dùng có thể tự bảo vệ khỏi những hoạt động đa cấp có khả năng là lừa đảo. Mời bạn đọc cùng theo dõi với Sabay!

Đa cấp là gì?

Đa cấp là một mô hình kinh doanh phổ biến, trong đó người bán hàng không chỉ kiếm tiền từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ tự tiếp thị mà còn từ việc tuyển mộ người khác để tham gia vào mạng lưới kinh doanh của họ. Mỗi người tham gia có thể kiếm được tiền từ doanh số bán hàng của họ cùng như doanh số bán hàng của những người họ tuyển mộ.

Không giống các doanh nghiệp truyền thống chỉ dựa vào lực lượng bán hàng tập trung, đa cấp phụ thuộc vào các đại lý bán hàng cá nhân, những người không chỉ bán sản phẩm mà còn tuyển dụng những người khác vào hệ thống của họ.

Mỗi đại lý bán hàng sẽ trở thành một doanh nhân nhỏ điều hành hoạt động kinh doanh của họ. Bằng cách này, bạn kiếm tiềm thông qua doanh số bán hàng trực tiếp cũng như % doanh số bán hàng được thực hiện bởi những người bạn đã tuyển dụng.

>>> Xem thêm: Doanh nghiệp số là gì? Đặc điểm của doanh nghiệp số

Đặc điểm của mô hình kinh doanh đa cấp

Mô hình kinh doanh đa cấp đã tồn tại trong một thời gian dài. Tuy nhiên, trong thời đại kỹ thuật số, mô hình đa cấp đang gia tăng đáng kể về sự phổ biến và số lượng. Mô hình kinh doanh đa cấp có những đặc điểm chính sau:

• Cấp bậc & hoa hồng: Người tham gia trong mô hình này được phân thành các cấp bậc khác nhau. Họ có thể kiếm tiền từ doanh số bán hàng cá nhân và doanh số từ những người họ tuyển mộ.
• Tính tích lũy: Mô hình này thường tính toán lợi nhuận dựa trên việc tích lũy doanh số. Người tham gia có thể nhận được hoa hồng và các ưu đãi tăng theo cấp bậc và doanh số bán hàng.
• Hỗ trợ và đào tạo: Để giúp thành viên thành công, các doanh nghiệp thường cung cấp đào tạo và hỗ trợ. Điều này có thể bao gồm cả các buổi hướng dẫn, tài liệu và sự hỗ trợ từ nhóm lên đến cấp cao.
• Công việc tuyển dụng: Người tham gia có nhiệm vụ tuyển dụng người mới để mở rộng mạng lưới kinh doanh. Việc này thường quan trọng đối với việc tăng cường doanh số và cấp bậc.
• Sản phẩm hoặc dịch vụ: Mặc dù việc tuyển mộ là một phần quan trọng, nhưng sản phẩm hoặc dịch vụ vẫn phải đáp ứng nhu cầu thực tế và có giá trị.
• Tính cạnh tranh: Mô hình này thường cạnh tranh với các mô hình kinh doanh khác và phụ thuộc vào sự phát triển liên tục của đội ngũ thành viên.
• Quy định pháp lý: Để tránh các vấn đề pháp lý, mô hình đa cấp cần tuân thủ các quy định và luật lệ liên quan. Có sự phân biệt giữa các mô hình đa cấp hợp pháp và đa cấp biến tướng không hợp pháp.

Một số mô hình kinh doanh đa cấp tại Việt Nam

Đa cấp hợp pháp

Đây là mô hình kinh doanh trực tiếp với người tiêu dùng, nơi mà khách hàng có thể mua sản phẩm trực tiếp từ doanh nghiệp mà không cần thông qua bất kỳ đại lý bán lẻ nào. Điều này mang lại lợi ích lớn về chi phí, bao gồm chi phí quảng cáo, khuyến mãi, mặt bằng lưu kho và vận chuyển. Khoản tiền này có thể được sử dụng để trả hoa hồng cho nhà phân phối và nâng cấp sản phẩm, giúp duy trì và cải tiến chất lượng để tiếp tục đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

Phương thức kinh doanh này tận dụng thói quen của người tiêu dùng: Khi họ trải nghiệm sản phẩm hoặc dịch vụ tốt, họ sẽ chia sẻ trải nghiệm tích cực với người thân, bạn bè và cộng đồng xung quanh. Tuy nhiên, mô hình kinh doanh đa cấp thường xuyên gặp phải sự tranh cãi trong xã hội và thường được đánh giá là một hình thức bảo kim tự tháp.

Theo quy định của pháp luật, đặc biệt là Nghị định 42/2014, công ty đa cấp được định nghĩa là một hình thức kinh doanh thông qua mạng lưới người tham gia ở nhiều cấp và ngành khác nhau. Trong mô hình này, người tham gia có thể hưởng lợi từ hoa hồng, tiền thưởng và các ưu đãi kinh tế khác thông qua mạng lưới đã được xây dựng.

Đa cấp biến tướng

Kinh doanh đa cấp là một ngành kinh doanh được pháp luật Việt Nam công nhận là hợp pháp và chỉ hoạt động khi có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh bán hàng đa cấp theo quy định của Chính phủ. Tuy nhiên, có một số cá nhân hoặc nhóm người đã lạm dụng mô hình này để sử dụng vào mục đích cá nhân, thường được gọi là đa cấp biến tướng.

Các công ty đa cấp biến tướng thường tổ chức các buổi hội thảo để giới thiệu về các chính sách mang lại lợi nhuận lớn cho người tham dự. Họ thu hút vốn từ nhà đầu tư bằng cách cam kết lãi suất hấp dẫn để đầu tư vào một mô hình kinh doanh “hoàn hảo,” sau đó thu tiền từ họ và trả lãi cho khoản lợi nhuận đầu tiên cho đến khi vụ việc bị phát hiện.

Ở nông thôn, kỹ thuật khuyến khích người mua hàng có công dụng vượt trội và giá cao hơn giá trị thực là phổ biến. Các nạn nhân thường là những người dễ tin, có ít kinh nghiệm sống, hoặc ít tiếp cận thông tin. Các đối tượng này thường là sinh viên năm nhất hoặc trung niên ở nông thôn. Trong các khu vực thành thị, các phương tiện khác nhau được sử dụng để thu hút những người có trình độ học vấn, và thường dựa vào tâm lý làm giàu nhanh chóng và lòng tham để làm nạn nhân.

Đa cấp có thực sự bất hợp pháp?

Phân biệt đa cấp hợp pháp & đa cấp biến tướng

• Đa cấp hợp pháp: Các doanh nghiệp đa cấp hợp pháp tuân thủ các quy định của pháp luật, có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và đặt ra các chính sách công bằng, minh bạch đối với các thành viên tham gia.
• Đa cấp biến tướng: Ngược lại, đa cấp biến tướng là một mô hình kinh doanh giả mạo, không tuân thủ quy định, thường tạo ra các cơ hội đầu tư không thực tế, cam kết lợi nhuận quá cao, và thậm chí có thể là lừa đảo.

Dấu hiệu Red Flag cần chú ý

Có những dấu hiệu lừa đảo rõ ràng mà những doanh nghiệp thực hiện đa cấp biến tướng thường sử dụng, bao gồm:

• Những chương trình quảng cáo cam kết lợi nhuận cực kỳ cao mà không cung cấp thông tin chi tiết về cách đạt được đó có thể là dấu hiệu của một đa cấp không hợp pháp.
• Các đa cấp biến tướng thường tập trung nhiều vào việc tuyển dụng mới hơn thay vì sản phẩm hoặc dịch vụ thực tế.
• Nếu một doanh nghiệp đa cấp chủ yếu tập trung vào việc thu hút đầu tư mới hơn là bán sản phẩm hay dịch vụ, có thể đó là một dấu hiệu đa cấp không hợp pháp.
• Các công ty đa cấp hợp pháp thường minh bạch về mô hình kinh doanh, chính sách, và sản phẩm. Đối với đa cấp biến tướng, sự thiếu minh bạch thường xuyên làm mờ lẫn sự thật.
• Các chính sách phức tạp, khó hiểu, và không minh bạch có thể làm tăng khả năng đa cấp đó có vấn đề.

Để đảm bảo mình không tham gia vào một đa cấp không hợp pháp, người tiêu dùng nên tự nghiên cứu kỹ lưỡng, xem xét đánh giá của người khác và tìm hiểu về mô hình kinh doanh của công ty.

>>> Xem thêm: 5+ biện pháp giải tỏa căng thẳng trong công việc

Kết luận

Trong khi đa cấp có thể mang lại cơ hội kinh doanh và tăng thu nhập cho những người tham gia, câu hỏi về tính hợp pháp của mô hình này vẫn là một chủ đề tranh cãi và quan ngại từ phía cộng đồng. Điều này đặt ra một số vấn đề quan trọng cần xem xét.

Theo dõi Sabay để cập nhật những tin tức hữu ích bạn nha!

SABAY – ĐỒNG HÀNH BAY XA

Hotline: 093 179 1122

Trụ sở: 99 Cộng Hòa, phường 4, quận Tân Bình, TP. HCM