Quy mô doanh nghiệp là gì? Các yếu tố xác định quy mô doanh nghiệp

Doanh nghiệp, như một mô hình phức tạp, không chỉ là nơi sản xuất và cung cấp sản phẩm hay dịch vụ. Quy mô của doanh nghiệp chính là một trong những yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại của mỗi một doanh nghiệp trên thị trường. Bạn đã biết rõ quy mô doanh nghiệp là gì và các yếu tố xác định quy mô doanh nghiệp chưa? Hãy cùng Sabay tìm hiểu ngay nhé!

Quy mô doanh nghiệp là gì?

Quy mô doanh nghiệp thường được xác định dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, đặc biệt là về kích thước, doanh số bán hàng, số lượng nhân sự, và sự ảnh hưởng trong ngành. Đây là một chỉ số quan trọng giúp mô tả và phân loại các doanh nghiệp dựa trên sự phức tạp và quy mô của chúng.

Quy mô doanh nghiệp cũng ảnh hưởng trực tiếp đến bộ máy quản trị của doanh nghiệp. Với các doanh nghiệp có quy mô lớn, các cấp quản trị yêu cầu phải phức tạp và chuyên nghiệp hơn. Mỗi cấp quản trị sẽ có nhiều công việc khác nhau, chỉ cần một khâu bị đứt gãy cũng có thể mang đến mối nguy cơ lớn cho doanh nghiệp.

>>> Xem thêm: Mascot là gì? Những điều cần biết về Mascot

Yếu tố xác định quy mô doanh nghiệp

Như đã nêu trên, quy mô doanh nghiệp thường được xác định dựa trên nhiều yếu tố quan trọng. Từ các yếu tố này, chúng ta có thể phân loại thành 3 dạng doanh quy mô doanh nghiệp cơ bản là: doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp vừa, doanh nghiệp lớn. Cụ thể:

Doanh nghiệp nhỏ

Doanh nghiệp quy mô nhỏ đóng góp một phần quan trọng trong cả nền kinh tế Việt Nam và toàn cầu. Các đặc điểm của loại hình doanh nghiệp này bao gồm:

• Số lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội giới hạn từ 1-100 người, và doanh thu năm không vượt quá 50 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 20 tỷ đồng đối với các lĩnh vực như nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, công nghiệp và xây dựng; và không quá 50 người đối với lĩnh vực thương mại dịch vụ, với doanh thu không quá 100 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 50 tỷ đồng. Đây không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ.
• Dễ dàng phân chia công việc và trách nhiệm giữa các thành viên.
• Nhân viên cấp dưới hoàn toàn độc lập trong thực hiện các nhiệm vụ công việc của mình, đồng thời có khả năng thực hiện nhiều công việc khác nhau. Người làm việc cho các doanh nghiệp nhỏ thường thích nghi tốt, đa năng, chịu áp lực công việc và tận tụy với nghề nghiệp.

Khi thành lập doanh nghiệp nhỏ, chủ doanh nghiệp cần xem xét số lượng thành viên tham gia góp vốn để lựa chọn loại hình phù hợp.

Sau một thời gian hoạt động ổn định, lượng khách hàng có thể tăng lên. Trong giai đoạn này, chủ doanh nghiệp cần phân công rõ ràng về chuyên môn và tránh chồng chéo nhiệm vụ để tối ưu hiệu suất làm việc.

Các doanh nghiệp quy mô nhỏ thường hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, công nghiệp như bánh kẹo, bún miến, đồ dùng học sinh,… Một số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực mua bán hàng hóa theo hình thức làm đại lý hoặc bán lẻ. Một số khác lại làm buôn bán trong lĩnh vực dịch vụ: cho thuê sách, cung cấp đồ cưới hỏi, dịch vụ internet,…

Doanh nghiệp vừa

Các doanh nghiệp với quy mô vừa đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam và có những đặc điểm nhất định:

• Tổng số lao động không vượt quá 200 người, và tổng doanh thu không quá 200 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng đối với các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông lâm thủy sản, công nghiệp, và xây dựng. Hoặc tổng số lao động tối đa là 100 người, và tổng doanh thu không quá 300 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn tối đa là 100 tỷ đồng đối với doanh nghiệp thương mại dịch vụ. Lưu ý rằng, các con số này được thống kê trong một năm cụ thể và không áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ.
• Người làm chủ cần có trình độ và kinh nghiệm để có khả năng quản trị doanh nghiệp một cách hiệu quả nhất.
• Việc thiết lập quy trình tiêu chuẩn và lên kế hoạch hoạt động rõ ràng là quan trọng. Đồng thời, cần xây dựng chỉ tiêu KPI cụ thể cho từng vị trí, nhưng phải đồng lòng hướng tới mục tiêu tổng thể của doanh nghiệp.

Ngân sách khởi đầu để xây dựng doanh nghiệp vừa có thể là khá cao, bao gồm chi phí cho nhân sự, hạ tầng trang thiết bị, máy móc, nhà xưởng, và vận chuyển. Hợp tác với đối tác khác có thể là một chiến lược tốt để giảm thiểu chi phí đầu tư xuống mức thấp nhất.

Các doanh nghiệp vừa thường hoạt động trong lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp, thủy sản, công nghiệp.

Doanh nghiệp lớn

Trở thành doanh nghiệp quy mô lớn là ước mơ của nhiều nhà đầu tư, tuy nhiên, để đạt được điều này, cần phải hiểu rõ về loại hình kinh doanh này. Hiện chưa có quy định cụ thể để xác định doanh nghiệp quy mô lớn, nhưng thường có những đặc điểm như sau:

• Doanh nghiệp lớn có tổng nguồn vốn trên 100 tỷ đồng và tỷ lệ người lao động từ 300 trở lên.
• Tuy tỷ lệ công ty quy mô lớn là ít, chỉ chiếm khoảng 5% tổng số công ty đăng ký hoạt động, nhưng chúng đóng vai trò quan trọng trong kinh tế quốc gia, đảm bảo ổn định và phát triển.
• Công ty quy mô lớn đóng vai trò chủ chốt trong việc ổn định kinh tế quốc gia và làm nền tảng mạnh mẽ để vượt qua khủng hoảng.
• Chu kỳ kinh doanh của công ty lớn giúp bảo đảm tính ổn định của nền kinh tế, hỗ trợ sự phát triển đều đặn và tránh biến động đột ngột.
• Các doanh nghiệp quy mô lớn có thể phát triển từ quy mô nhỏ hoặc được hình thành ngay từ đầu với tài chính mạnh mẽ, giúp họ tiếp cận nhanh chóng với tiến bộ khoa học công nghệ toàn cầu.
• Khả năng cạnh tranh về vốn và nguồn nhân lực của các công ty lớn thường cao hơn so với doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Các công ty có quy mô lớn hoạt động chủ yếu trong các lĩnh vực cốt lõi, thậm chí là độc quyền tại Việt Nam. Những các tên đáng để nhắc đến trong lĩnh vực này phải kể đến như Tập đoàn Dầu khí, tập đoàn Điện lực, tập đoàn Khoáng sản,….

Khác biệt giữa doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp lớn

Doanh nghiệp lớn có sức cạnh tranh và khả năng chịu đựng áp lực cao hơn so với doanh nghiệp nhỏ. Ưu thế này xuất phát từ nguồn lực nội tại như tài chính mạnh mẽ, đội ngũ nhân sự đông đảo, quy trình vận hành chặt chẽ, và kinh nghiệm kinh doanh lâu năm.

Ngược lại, doanh nghiệp nhỏ, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn và hạn chế, nhưng với cấu trúc linh hoạt, các doanh nghiệp này có khả năng ra quyết định nhanh chóng và thực hiện hành động ngay lập tức. Ngoài ra, doanh nghiệp vừa và nhỏ còn có tiềm năng phát triển lớn thông qua việc học hỏi từ kinh nghiệm thành công và đầu tư thông minh.

Vì vậy, đối với doanh nghiệp ở giai đoạn khởi nghiệp hoặc đang đặt mục tiêu vươn cao hơn, việc nỗ lực không ngừng để nâng cao kiến thức và kỹ năng chuyên môn là cần thiết. Đặc biệt, sự lãnh đạo với tầm nhìn xa và chiến lược đúng đắn sẽ hướng dẫn doanh nghiệp đạt được sự bứt phá một cách nhanh chóng.

Một số lưu ý khi lựa chọn quy mô doanh nghiệp

Nên lựa chọn quy mô nào khi kinh doanh

Việc lựa chọn quy mô doanh nghiệp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Năng lực và kinh nghiệm của chủ doanh nghiệp: Đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định quy mô doanh nghiệp. Nếu chủ doanh nghiệp có năng lực và kinh nghiệm tốt, có thể quản lý và điều hành doanh nghiệp quy mô lớn, thì có thể lựa chọn quy mô doanh nghiệp lớn. Ngược lại, nếu chủ doanh nghiệp có năng lực và kinh nghiệm hạn chế, thì nên lựa chọn quy mô doanh nghiệp nhỏ để dễ dàng quản lý và điều hành.
• Lĩnh vực kinh doanh: Một số lĩnh vực kinh doanh yêu cầu vốn đầu tư lớn, nguồn nhân lực dồi dào và cơ sở vật chất hiện đại, thì chỉ phù hợp với doanh nghiệp quy mô lớn. Ngược lại, một số lĩnh vực kinh doanh yêu cầu vốn đầu tư ít, nguồn nhân lực hạn chế và cơ sở vật chất đơn giản, thì phù hợp với doanh nghiệp quy mô nhỏ.
• Mục tiêu phát triển của doanh nghiệp: Nếu doanh nghiệp có mục tiêu phát triển lớn, muốn chiếm lĩnh thị trường rộng lớn, thì nên lựa chọn quy mô doanh nghiệp lớn. Ngược lại, nếu doanh nghiệp có mục tiêu phát triển nhỏ, muốn tập trung vào thị trường ngách, thì nên lựa chọn quy mô doanh nghiệp nhỏ.

Doanh nghiệp quy mô nhỏ có được hỗ trợ gì không?

Doanh nghiệp quy mô nhỏ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, tạo ra nhiều việc làm cho người lao động.

Theo Thông tư 06/2022/TT-BKHĐT, hướng dẫn một số điều của Nghị định 80/2021/NĐ-CP về Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, các doanh nghiệp quy mô nhỏ sẽ nhận được hỗ trợ trong các lĩnh vực sau đây:

• Hỗ trợ công nghệ.
• Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực.
• Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo.
• Hỗ trợ tham gia liên kết ngành, chuỗi giá trị sản xuất, chế biến, bao gồm liên kết thông qua hợp đồng mua chung nguyên liệu đầu vào và hợp đồng bán chung sản phẩm.

Tiêu chí xác định quy mô doanh nghiệp nhỏ là gì?

Tiêu chí xác định quy mô doanh nghiệp nhỏ ở Việt Nam được quy định tại Nghị định số 39/2018/NĐ-CP ngày 10 tháng 3 năm 2018 của Chính phủ quy định về doanh nghiệp nhỏ và vừa. Theo đó, doanh nghiệp nhỏ là doanh nghiệp có quy mô nhỏ theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Cụ thể, tiêu chí xác định quy mô doanh nghiệp nhỏ được xác định dựa trên các tiêu chí sau:

• Doanh nghiệp có số lao động bình quân năm không quá 50 người.
• Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 100 tỷ đồng.
• Doanh nghiệp có tổng nguồn vốn không quá 50 tỷ đồng.

Tiêu chí xác định quy mô doanh nghiệp nhỏ có thể thay đổi theo từng thời kỳ, tùy theo điều kiện kinh tế – xã hội.

>>> Xem thêm: Chi phí ẩn là gì? 7 chi phí ẩn thường gặp trong kinh doanh

Kết luận

Quy mô doanh nghiệp là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp. Việc lựa chọn quy mô doanh nghiệp phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp phát huy tối đa năng lực và đạt được mục tiêu phát triển.

Theo dõi Sabay để cập nhật tin tức hữu ích bạn nha!

SABAY- VĂN PHÒNG SÂN BAY

Hotline: 093 179 1122

Trụ sở: 99 Cộng Hòa, phường 4, quận Tân Bình, TP. HCM